Przemysław Wojciechowski
Prezes Zarządu
Samorządy w obliczu kryzysu odpadowego – apel branży o współpracę i systemowe rozwiązania
Podczas XXIII Samorządowego Forum Kapitału i Finansów w Katowicach,przedstawiciele Związku Pracodawców Zakładów Termicznego PrzekształcaniaOdpadów (ZPZTPO) zwrócili uwagę na rosnące zagrożenia związane zniebezpiecznymi odpadami przemysłowymi i medycznymi. Zaapelowano w niej owłączenie instalacji termicznego przekształcania odpadów do systemu zarządzaniakryzysowego, wskazując, że samorządy często pozostają bez wsparcia w sytuacjachnagłych i dla zdoriwa ludzi oraz środowiska niebezpiecznych.
Kryzysy odpadowe – realne zagrożenie dla środowiska i mieszkańców
W Polsce nie brakuje przykładów sytuacji, w których nielegalne składowiska odpadów stały się tykającą bombą ekologiczną. W Głogowie przez lata zalegało ponad 3,5 tysiąca ton niebezpiecznych substancji, w tym rozpuszczalników i odpadów ropopochodnych. Składowane w beczkach, bez odpowiedniego zabezpieczenia, zagrażały wodom gruntowym i zdrowiu mieszkańców. Dopiero w2025 roku rozpoczęto ich usuwanie dzięki rządowemu wsparciu.
Podobna sytuacja miała miejsce w Sosnowcu, gdzie likwidacja składowiskakosztowała około 60 milionów złotych. W Koninie miasto musiało zaciągnąćpożyczkę, by poradzić sobie z problemem. W całym kraju naliczono ponad 200 takich miejsc, z czego tylko 25 ma zostać uprzątniętych w bieżącym roku.
Systemowe wsparcie dla samorządów – krok w dobrą stronę
Rząd uruchomił programy wsparcia, m.in. poprzez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który przeznaczył 300 mln zł na likwidację najbardziej zagrożonych lokalizacji. Na liście znalazły się m.in. Częstochowa, Gliwice, Knurów, Miechów i Kleszczów. Dofinansowanie może pokryć nawet 100%kosztów kwalifikowanych, co daje samorządom realną szansę na rozwiązanie problemu.
ZPZTPO: gotowość do działania, potrzeba zmian legislacyjnych
ZPZTPO podkreśla, że ich instalacje są gotowe do szybkiego zwiększenia mocy przerobowych, ale potrzebują uproszczenia procedur administracyjnych i możliwości wykorzystania środków z zabezpieczeń roszczeń na inwestycje. Związek podkreśla, że nie chodzi o budowę nowych spalarni, ale o uwolnienie mocy technologicznych przewyższających moce wynikające z decyzji administracyjnych. To rozwiązanie szybsze, tańsze i bardziej efektywne.
Samorządy jako partnerzy w zarządzaniu kryzysowym
Forum w Katowicach pokazało, że temat odpadów niebezpiecznych zaczyna być dostrzegany przez samorządy jako element bezpieczeństwa lokalnego. ZPZTPO deklaruje gotowość do współpracy, oferując nie tylko technologię, ale także wiedzę i doświadczenie w bezpiecznym przekształcaniu odpadów.
Należy traktować odpady niebezpieczne jako realne zagrożenie, a nie tylko problem administracyjny. Tylko wspólne działania samorządów, rządu i branży mogą zapewnić bezpieczeństwo mieszkańcom i środowisku.